CAD / CAM مخفف کلمه طراحی به کمک رایانه / ساخت به کمک رایانه است. فناوری CAD / CAM دهههاست که در صنعت تولید برای تولید ابزار دقیق، قطعات و اتومبیل مورد استفاده قرار میگیرد و در طی 20 سال گذشته به طور فزایندهای در دندانپزشکی گنجانده شده است.
فناوری CAD / CAM و مواد بدون فلز توسط دندانپزشکان و آزمایشگاههای دندانپزشکی استفاده میشود تا روکشهای سرامیکی آسیاب شده، ونیر، اینله، آنله و بریج را در اختیار بیماران قرار دهد. همچنین دندانپزشکی از CAD / CAM برای ساختن لثه در کاشت دندان استفاده میکند که برای جایگزینی دندانهای از دست رفته بکار میرود.
با توجه به اینکه مواد و فناوری موجود برای دندانپزشکی CAD / CAM در طی سالهای اخیر بهبود یافته است، رستوریشنهایی که بیماران میتوانند از این شکل از دندانپزشکی دیجیتال دریافت کنند نیز زیاد است. رستوریشنهای CAD / CAM امروزه نسبت به رستوریشنهای قبلی مناسبتر، با دوامتر و طبیعیتر به نظر میرسند (چند رنگ و شفاف، شبیه به دندان های طبیعی) .
فهرست
دندانپزشکی ترمیمی چیست؟
اصطلاح “دندانپزشکی ترمیمی” به مدیریت یکپارچه مشکلات بهداشت دهان و دندان و انجام ترمیمهای عملکردی و زیبایی دندان اشاره دارد. در حالی که دندانپزشکان عمومی به عنوان دندانپزشکان متخصص شناخته نمیشوند، اما میتوانند بسیاری از این روشها را بدون نیاز به آموزش و مجوز انجام دهند. انجام هر روش درمانی نیز به میزان دشواری آن و راحتی حس شده توسط دندانپزشک متخصص بستگی دارد. در دندانپزشکی ترمیمی، برخی از روشهای متداول شامل پر کردن، ونیر، روکش، بریج، دندانپزشکی کامل و جزئی، و کاشت دندان میباشند.
جایگزینی دندانهای از دست رفته
دندانپزشکی ترمیمی اغلب به عنوان دندانپزشکی پروتز شناخته میشود. این که متخصص دندانپزشکی شما از اصطلاح دندانپزشکی ترمیمی یا دندانپزشکی پروتز استفاده میکند، هدف این است که دندانهای طبیعی خود را تا حد ممکن حفظ کنید. جایگزینی دندانهای از دست رفته با ایمپلنت، بریج دندان کامل یا جزئی نیز به ارتقاء سلامت دندان کمک میکند. پر کردن فضاهای خالی در دهان میتواند به جلوگیری از حفره در دندانهای باقیمانده کمک کند زیرا شکافهای شکل عجیب و غریب نقاط آسیبپذیر برای ایجاد باکتریهای پلاک دندان مناسب هستند. دندانهای از دست رفته باعث فشار اضافی روی دندانهای طبیعی باقیمانده شما میشوند زیرا شما به اندازه کافی دندان برای جویدن ندارید.
گزینههای ترمیم دندان
در تصمیمگیری درباره استراتژی دندانپزشکی ترمیمی، حائز اهمیت است که عوامل فیزیکی و مالی را در نظر بگیرید، از جمله وضعیت سلامتی شما و محدودیتهای بودجه. بیشتر دندانپزشکان متخصص در زمینه دندانپزشکی ترمیمی تلاش میکنند تا پیش از روشهایی مانند پروتزهای کامل یا جزئی، دندانهای طبیعی شما را در صورت امکان حفظ نمایند. با این حال، در برخی مواقع، اگر تعداد زیادی از دندانها را از دست داده باشید و به دلیل مسائل بهداشتی دیگر کاندید مناسبی برای ایمپلنت دندان نباشید، احتمالاً دندانهای کامل یا جزئی به عنوان گزینه بهتری مطرح خواهد شد.
انواع ترمیم دندان
این روزها به لطف گزینههای مختلفی برای ترمیم دندان، انتخابهای زیادی برای ترمیم، فرسودگی، پوسیدگی، آسیب دیدگی یا از بین رفتن دندانها و بازگرداندن لبخند سالم و زیبا دارید. بسته به ماهیت مشکل شما، دندانپزشک شما یکی از دو نوع ترمیم دندان را انجام میدهد:
مستقیم
ترمیم مستقیم دندان شامل قرار دادن ماده پرکننده بلافاصله بعداز ایجاد یک حفره آماده در دندان است. این روش میتواند در یک جلسه در مطب انجام شود. دندانپزشک شما بر اساس نوع و محل موردنیاز برای پر شدن، گزینههای مختلفی را در اختیار دارد. به عنوان مثال، یونومرهای شیشهای یا رزین اغلب برای پر کردن در نزدیکی ریشه دندان یا مناطق دیگر که تحت فشار سنگین جویدن قرار ندارند استفاده میشود.
غیر مستقیم
ترمیم غیرمستقیم دندان شامل جایگزینی دندانهای سفارشی به شکل روکش، اینله یا آنله است. روکش تمام سطح جویدگی دندان را در بر میگیرد. اینله در داخل کاسب و آنله روی یک یا چند راس کاسب را که شامل قسمت سطح جویدگی دندان میشود، پوشش میدهد. ترمیم غیرمستقیم دندان به بیش از یک بار مراجعه به مطب نیاز دارد زیرا این لایه یا روکش باید در یک آزمایشگاه ساخته شود. روکشها، اینله و آنلهها را میتوان از انواع متنوعی ساخت. طلا هنوز هم برای برخی از اینلهها استفاده میشود اما برای کسی که میخواهد دندانهایش سفید باشد، رزینهای پرسلن و کامپوزیت با رنگ دندان گزینههای مناسب دیگری هستند.
گزینههای CAD / CAM برای آزمایشگاه داخلی و دندانپزشکی
فناوری دندانپزشکی CAD / CAM برای دندانپزشکی و آزمایشگاههای دندانپزشکی مورد استفاده قرار میگیرد و دندانپزشکان و کارکنان آنها (یا یک تکنسین آزمایشگاه) را قادر میسازد رستوریشنها را روی صفحه رایانه طراحی کند. رایانه CAD / CAM یک تصویر 3 بعدی از دندان یا دندانهای آماده شده شما را با دریافت دیجیتالی تصاویر مقدماتی از طریق اسکنر نوری نمایش میدهد. از طرف دیگر، تصاویر 3 بعدی را میتوان با اسکن یک مدل قدیمی به دست آمده از چاپ معمولی تصاویر مقدماتی بدست آورد.
سپس، دندانپزشک یا تکنسین آزمایشگاه از تصاویر 3D و نرمافزار CAD برای طراحی رستوریشن نهایی استفاده میکنند. مدت زمان مورد نیاز برای این طراحی به عهده دندانپزشک، طراح داخلی یا تکنسین آزمایشگاه بستگی به مهارت، تجربه و پیچیدگی درمان دارد. این مدت زمان ممکن است چند دقیقه یا حتی به نیم ساعت یا بیشتر برسد، زیرا از تواناییها و استانداردهای مختلف استفاده میشود.
پس از طراحی رستوریشن نهایی، روکش، اینله، آنله، ونیر یا بریج از یک بلوک واحد مواد سرامیکی در یک محفظه فرز آسیاب میشود. سپس، رستوریشن قبل از پخته شدن (مثل سرامیک و سفال)، تکمیل و صیقل داده میشود و میتواند با لعاب پوشیده شود تا جلوهای طبیعیتر به آن ببخشد.
تحقیقات نشان میدهد که رستوریشنهایی که با استفاده از تکنولوژی CAD / CAM ساخته شدهاند نسبت به نمونههایی که از مواد اولیه ساخته شدهاند قویتر هستند. همچنین احتمال شکستگی آنها نیز کمتر است.
یکی از مزایای فناوری CAD / CAM این است که اگر دندانپزشک شما این فناوری را در مطب خود داشته باشد، میتواند در همان روز مراجعه به دندانپزشکی یک گزینه درمانی را به شما ارائه دهد. فناوریهای دندانپزشکی CAD / CAM مانند CEREC در محل کار یا سیستم دندانپزشکی E4D میتواند مورد استفاده قرار گیرد تا در حالی که منتظر ساخت آن هستید، اینله، آنله، روکش یا ونیر را در یک جلسه انجام دهید.
اگر دندانپزشک شما CAD / CAM در مطب خود ارائه دهد، شما به روشهای سنتی، ترمیم موقت یا قرار ملاقات دوم احتیاج ندارید. شما فقط برای هر نوع آمادهسازی دندان یک بار بیحسی موضعی دریافت میکنید.
یک استثناء در این فرایند، بریج تمام سرامیکی است زیرا در آزمایشگاه با استفاده از فناوری CAD / CAM ساخته میشود. برای درج رستوریشن بریجهای تمام سرامیکی باید برای بار دوم به مطب پزشک مراجعه کنید. در چنین مواردی، ترمیم موقت ضروری است.
استثناء دیگر در صورتی است که دندانپزشک شما ترجیح بدهد ترمیم CAD / CAM را زمانی که شما در مطب نیستید بسازد و این کار را به یک فرایند دو جلسهای تبدیل کند. برخی از دندانپزشکان این روش را به منظور اختصاص زمان بیشتر به مراحل طراحی و خصوصیات مربوط به ایجاد ترمیم CAD / CAM ترجیح میدهند. در این مورد نی ترمیم موقت لازم است.
نحوه عملکرد آن
تهیه حفره به عنوان یک مدل دیجیتالی سه بعدی روی رایانه عکس گرفته و ذخیره میشود. این نرم افزار دیجیتال با استفاده از مقایسههای زیست شناختی با دندانهای اطراف، شکل رستوریشن را ایجاد میکند. سپس پزشکان با استفاده از نرم افزار سه بعدی CAD مدل را اصلاح میکنند. با تکمیل مدل مجازی، دستگاه فرز رایانهای رستوریشن واقعی ساخته شده از یک بلوک سرامیکی را با استفاده از کاترهایی که سر آنها از جنس الماس است حک میکند. سرانجام دندانپزشک شما ترمیم نهایی را به دندان آماده شده پیوند میزند.
فناوری CAD-CAM آینده دندانپزشکی مدرن است. پیشرفتهای فناوری باعث میشود این سیستم آسانتر و دقیقتر استفاده شود، بنابراین پزشکان میتوانند به سرعت استفاده از آن را یاد بگیرند.
ملاحظات ویژه برای دندانپزشکی CAD / CAM
فناوری CAD / CAM جایگزینی برای دقت و استعداد ارائه شده توسط دندانپزشک یا تکنسین آزمایشگاه دندانپزشکی نیست. دندانپزشکان باید در ایجاد آماده سازی اولیه دندان دقیق باشند. هر دو دندانپزشک و تکنسینهای آزمایشگاهی باید هنگام گرفتن تصور دیجیتال و طراحی رستوریشن دقیق باشند.
دقت و مهارت لازم برای ساخت رستوریشن از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا رستوریشن مناسب برای جلوگیری از آسیب دندان در آینده بسیار مهم است. به عنوان مثال روکش، ونیر، اینله یا آنله نامناسب میتواند بین دندانها یا بین دندان طبیعی و رستوریشن فاصله ایجاد کند. این اتفاق میتواند منجر به افزایش خطر عفونت یا بیماری شود.
دندانپزشک چه زمانی باید تکنولوژی CAD / CAM استفاده کند
توجه به این نکته مهم است که همه دندانها با تکنولوژی CAD / CAM قابل درمان نیستند. دندانپزشک شما مشخص خواهد کرد که آیا رستوریشن CAD / CAM جزء گزینههای درمانی مناسب برای شرایط شما است یا خیر. علاوه بر این، با وجود پیشرفتهای زیبایی در مواد CAD / CAM ، بیماران ممکن است دریابند که برخی از رستوریشنهای CAD / CAM بسیار عجیب به نظر میرسند و فاقد خصوصیات طبیعی هستند.
بسته به نیاز به رستوریشن خاص (مانند اینله/آنله)، دندانپزشک ممکن است ترجیح دهد از تکنیکهای ساخت آزمایشگاهی استفاده کند که دارای سابقه طولانیتر و اثبات شدهتری برای تطابق با دندانهای طبیعی شما هستند. بنابراین، تبادل نظر با دندانپزشک خود در مورد وضعیت خاص و ترجیحات شما اهمیت دارد تا بر اساس این معلومات و یک معاینه دقیق، تصمیم نهایی را بگیرید.
هزینه ترمیم CAD / CAM
رستوریشنهای سرامیکی از جمله مواردی که در آزمایشگاه دندانپزشکی با استفاده از فناوری CAD / CAM ساخته میشوند، گرانتر از سایر روشهای ترمیمی هستند. با این حال، حتی اگر موادی که برای ساخت رستوریشن با استفاده از فناوری CAD / CAM هزینه بیشتری داشته باشد، ممکن است هزینهای که توسط آزمایشگاه دندانپزشکی و یا دندانپزشک متحمل میشود بر روی بیمار منتقل نشود.
همچنین در این روش هیچ هزینه اضافی برای جلسه دوم درمان به بیمار تحمیل نمیشود زیرا تمام کارها در یک جلسه انجام میشود.
