ایمپلنت چیست؟
ایمپلنت دندان، یک نوع پایه فلزی از جنس تیتانیوم است که با سیستم بیولوژیک بدن به طور کامل سازگار است. این پیشرفت در زمینه تکنولوژی دندانپزشکی به عنوان یک جایگزین ثابت و دائمی برای دندانهای از دست رفته یا مفقود شده برخوردار است. دندانپزشکان این ایمپلنتها را درون استخوان فک قرار داده و سپس یک تاج و روکش دندان را بر روی ایمپلنت نصب میکنند. این فرآیند به افراد این امکان را میدهد که با کاشت ایمپلنت، دندانهای زیبا و دائمی به دست آورند.
افرادی که یک یا چند دندان را از دست دادهاند، به راحتی میتوانند از این تکنولوژی استفاده کنند. با کاشت ایمپلنت، حتی کلیه دندانها را میتوان جایگزین کرد. برخی از افراد از سن 18 سال به بعد میتوانند برای کاشت ایمپلنت تصمیم بگیرند. اکثر افراد برای استفاده از ایمپلنت به روش پانچ مناسب هستند. البته، برای استفاده از این تکنولوژی، لثههای سالم و استخوان کافی برای جوش خوردن ایمپلنت در فک ضروری است. همچنین، برخی از افراد که استخوانهای فک خود را از دست دادهاند، با استفاده از روشهای درمانی خاص میتوانند استخوان خود را ترمیم کرده و سپس از ایمپلنت دندان بهرهمند شوند.
انواع طرح درمانهای کاشت ایمپلنت
ایمپلنت مرحلهای
در این طرح درمان اجازه ترمیم کامل بافت سخت و نرم داده میشود و ایمپلنت بعد از ۶-۴ ماه در موقعیت مناسب قرار داده میشود و همچنین در صورت وجود عفونت در محل کشیدن دندان زمان کافی برای حذف عفونت را فراهم میکند. فقط عیب اصلی قرار دادن مرحلهای ایمپلنت زمان طولانی مورد نیاز برای ترمیم استخوان میباشد.
ایمپلنت تاخیری
بعد از کشیدن دندان حدود ۲ ماه برای ترمیم بافت نرم صبر میکنیم و بعد ایمپلنت قرار داده میشود. مزیت اصلی ایمپلنت تاخیری این است که به واسطه ترمیم بافت نرم و پوشش ناحیه کشیدن دندان ، نیاز به جراحیهای بیشتر برای تصحیح ناهماهنگیهای موکوجینجوال را کاهش میدهد و همچنین در صورت وجود عفونت در درون ناحیه کشیدن دندان، زمان لازم برای حذف عفونت را فراهم میکند و از طرفی دیگر چون روند تشکیل استخوان تا چند ماه پس از کشیدن دندان همچنان فعال است این روش میتواند اسئواینتگریشن ایمپلنت را بهبود بخشد.
ایمپلنت فوری
در این روش درمان، ایمپلنت بلافاصله پس از استخراج دندان، در محل خالی قرار میگیرد. این روش از زمان ترمیم کاسته و به سرعت به بهبود و بهبودی بیمار کمک میکند. اما این روش نیازمند جراحیهای موکوجینجیوال (مربوط به لثه و بافتهای دور دندان) و پیوند استخوان در اطراف ایمپلنت است که ممکن است با مشکلاتی همراه باشد.
در صورتی که دندان دچار ضایعه پاتولوژیک باشد یا استقرار ایمپلنت در ساکت دندانی مشکلاتی را به وجود آورده و یا ایمپلنت در منطقه زیبایی (Esthetic Zone) واقع شده باشد و احتمال تحلیل استخوان و تغییرات بافت نرم در محدوده لثهای اطراف ایمپلنت وجود داشته باشد، بهتر است از روش کاشت تاخیری استفاده شود. این رویکرد به دلیل مزایای منطقیتر و کاهش احتمال مشکلات ناشی از شرایط مختلف، بهعنوان یک گزینه درمانی مناسبتر در نظر گرفته میشود.
تقویت ارتودنسی
زمانی که وضعیت بافت نرم و استخوان ناحیه کریستال و بین دندانی مطلوب نیست میتوان با ارتودنسی دندان یا ریشه باقیمانده را به سمت اکلوزال حرکت داد و شرایط بافت نرم و سخت را قبل از کاشت ایمپلنت بهبود بخشید. چون با حرکت دندان به سمت اکلوزال، استخوان آلوئول و لثه نیز در جهت عمودی رشد میکنند. برای این منظور از تکنیک Forced Eruption استفاده میشود. اکستروژن دندان باید طی ۱۲-۸ هفته انجام گیرد و سپس لازم است دندان به مدت ۶-۴ هفته در وضعیت اکستروژن ثابت بماند و پس از حصول نتیجه مطلوب میتوان ریشه یا دندان را خارج کرده و ایمپلنت را قرار داد. توجه شود که عدم وجود ضایعه پاتولوژیک و التهاب اطراف ریشه دندان یک پیش شرط اساسی برای کسب موفقیت میباشد.
ایمپلنت چند دندان
در مواردی که چندین دندان مجاور هم از دست رفته باشند و یا در انتهای ناحیه بیدندان ، دندانی جهت استفاده به منظور پایه وجود نداشته باشد، حتی استفاده از روش معمول بریج (پُل) به عنوان روشی جهت جایگزینی دندانها با دندانهای مصنوعی ثابت نیز امکانپذیر نخواهد بود. در روشهای معمول چارهای جز استفاده از پروتزهای متحرک وجود نخواهد داشت. پروتزهای متحرک که ثبات چندانی در دهان ندارند معمولا باعث کاهش توانایی در جویدن برخی مواد غذایی، ناراحتی در تکلم و کاهش اعتماد به نفس میگردند .
مزیت نسبت به پروتز ثابت یا متحرک معمولی
پروتز ثابت یا متحرک معمولی به استخوان متصل نمیشود، و در نتیجه میتواند بیثبات باشد. این مساله میتواند غذا خوردن یا لبخند زدن را با دشواری روبهرو کند. ایمپلنت نه تنها دارای ظاهری طبیعیتر است، بلکه حس و عملکردی شبیه دندان طبیعی دارد، و جویدن با آن راحتتر است. ایمپلنت از آنجا که بهطور مستقیم به دندانهای کناری متصل نمیشود، سلامت دندانهای طبیعی را نیز به مخاطره نمیاندازد. در واقع، پروتز ثابت معمولاً هفت تا ده سال و همراه با درمان ریشه حتی کمتر عمر میکند، در حالی که ایمپلنت به طور معمول بیش از عمر فرد دوام دارد.
مراقبتهای پس از کاشت دندان
پس از کاشت ایمپلنت، اقدامات اولیه شامل بهرهگیری از راهکارهای کنترل عفونت و کاهش درد از پس جراحی میباشد. در هفته اول پس از عمل، مراقبتها شامل اقدامات معمول برای مراقبت از زخمهای دهان، استفاده از دهانشویه خاص با اثر ضدعفونی کننده (مانند کلر هگزیدین)، خودداری از جویدن غذا با ایمپلنتها و مصرف غذاهای نرم، استفاده از داروهای ضد درد و آنتیبیوتیک، اجتناب از سیگار و برسیدن دندانهای سایر از جمله اقدامات ضروری است. یکی از موارد حیاتی پس از کاشت ایمپلنت، تمیز کردن دندان متصل به ایمپلنت است که این مورد نیز باید به عنوان یک نکته حائز اهمیت در نظر گرفته شود.