به طور کلی درمان ارتودنسی با احساس درد همراه نیست. با پیشرفت علم و فناوری در چند سال اخیر پیشرفت‌های متعددی نیز در این زمینه ایجاد شده است. با معرفی انواع مختلف بریس دندان و متعلقات خلاقانه و همچنین روش‌های درمانی متعدد برای رفع فشار از روی دندان‌ها امروز درمان ارتودنسی درد چندانی ندارد و بیمار کاملاً راحت است. به عنوان یک قانون به خاطر داشته باشید که بریس میتواند در ابتدا کمی باعث احساس درد و ناراحتی میشود تا شما به تدریج به آن عادت کنید. همچنین ممکن است هر بار که برای تنظیم بریس خود به دندانپزشک مراجعه می‌کنید تا یک روز پس از آن درد داشته باشید. در چنین شرایطی معمولاً پزشک برای تسکین درد دندان یا سردرد به تجویز داروهای مسکن از قبیل موترین می‌پردازد و از شما می‌خواهد که از دهانشویه آب نمک برای تسکین درد استفاده کنید.
آیا ارتودنسی درد دارد؟
یکی از سوالات متداولی که در ارتباط با ارتودنسی مطرح میشود این است که آیا قرار دادن آن روی دندان باعث بروز درد و ناراحتی میشود یا خیر. صادقانه ترین پاسخی که می‌توان به این سوال داد این است که بریس به طور کلی باعث احساس درد نمی‌شود و به این ترتیب جای هیچ گونه نگرانی در این زمینه وجود ندارد. ممکن است پس از نصب سیم ارتودنسی به براکت‌ها شما دچار مقداری درد شوید و درد حدود چند روز تا یک هفته باقی بماند. اکثر بیماران به مدت ۴ روز تا یک هفته پس از نصب بریس یا فضا نگهدارنده یا نصب سیم دچار مقداری درد می‌شوند که به تدریج از بین خواهد رفت. معمولاً حدود یک تا دو هفته طول میکشد تا لب و گونه شما به بریس نصب شده روی دندان عادت کند. تمامی وسایلی که با هدف مرتب کردن دندان مورد استفاده قرار می‌گیرند قابلیت زیست پذیری بالایی دارند و شما را دچار هیچ گونه درد و ناراحتی غیر عادی نخواهند کرد. با این حال در برخی موارد نادر بیمار دچار درد متوسط خواهد شد. همه افراد به تدریج به بریس عادت می‌کنند و درد ناشی از حرکت کردن دندان برای آنها قابل تحمل خواهد بود. در بخش زیر به طور خلاصه اطلاعاتی را درباره اقداماتی که برای نصب بریس مورد استفاده قرار می‌‌گیرد ارائه خواهیم داد.
روزی که ارتودنسی نصب میشود
به طور کلی فرآیند نصب بریس با احساس درد همراه نیست و ممکن است در چند ساعت اول پس از قرار دادن آن روی دندان فرایند غذا خوردن شما کمی طولانی شود اما به تدریج شما یاد می‌گیرید چگونه با بریس خود غذا بخورید و به آن عادت کنید. باید تا چند روز اول پس از نصب بریس از جویدن مواد غذایی سفت خودداری کنید و در عوض از خوراکی‌های نرم از قبیل انواع شیک، ماست، سوپ، پوره سیب زمینی، پنیر و مواردی از این قبیل استفاده نمایید. به تدریج و با شروع حرکت دندان ممکن است شما دچار مقداری درد و ناراحتی شدید.
روز دوم تا سوم پس از نصب بریس
شما تا چند روز پس از نصب بریس دچار درد و ناراحتی خواهید شد. زیرا دندان‌ها در ابتدای شروع فرآیند جابجا شدن هستند و به فشار حاصل از سیم و تجهیزات ارتودنسی عادت ندارند. دندانپزشک نحوه استفاده از موم سیلیکونی را به بیمار آموزش میدهد تا آن را روی بریس خود قرار دهد و از درد او کاسته شود. به علاوه می‌توان از داروهای مسکن از قبیل ایبوپروفن، موترین و ادویل به منظور تسکین درد استفاده کرد. در صورتی که بیمار به این داروها حساسیت نداشته باشد به خوبی درد او را کنترل خواهند کرد. استفاده از این داروها در کنار دهانشویه آب نمک به تسکین درد کمک میکند.
پنج روز پس از نصب بریس
حدود ۵ روز تا یک هفته پس از بریس باید هرگونه درد و ناراحتی ناشی از درمان بهبود پیدا کند. دندان باید به تدریج به بریس عادت نماید و غذا خوردن برای بیمار راحت تر شود. همچنان مصرف برخی از مواد غذایی بیمار را دچار چالش میکند اما میتواند تا حدودی رژیم غذایی معمولی خود را آغاز نمایند. بیمار باید از خوردن هر گونه ماده غذایی که احتمال شکستگی بریس را افزایش میدهد خودداری کند.
مراجعه منظم به دندان پزشک
مراجعه منظم به دندانپزشک برای تنظیم بریس و تعویض سیم یا تعویض گره‌های فلزی اطراف بریس، تنظیم کردن بریس و بررسی فرآیند پیشرفت درمان کاملاً ضروری است. بریس به تدریج دندان‌ها را به موقعیت جدید هدایت میکند به همین دلیل باید بیمار در فواصل زمانی معین به دندان پزشک مراجعه کند تا به تنظیم بریس بپردازد. تا چند روز اول پس از تنظیم بریس و هنگامی که متخصص ارتودنسی به تعویض سیم پرداخته است شما دچار درد و ناراحتی خواهید شد که معمولاً درد به سرعت بهبود پیدا میکند. به خاطر داشته باشید که برای زیباتر کردن لبخند خود و داشتن دندان‌های مرتب باید درد را تحمل کنید.
کنترل درد
معمولا می‌توان درد حاصل از درمان ارتودنسی را به خوبی کنترل کرد. در بخش زیر به چند نکته اشاره می‌کنیم که میتواند به تسکین درد حاصل از درمان ارتودنسی کمک کند:
بی حسی حفره دهان
یک روش ساده برای تسکین درد حاصل از درمان ارتودنسی بی حس کردن دهان و تزریق داروی بی حسی به درون دندان و لثه می‌باشد. گاهی اوقات نیز پزشک داروی بی حسی را روی دندان و لثه قرار میدهد. در این شرایط لثه و دندان کاملا بی حس میشود و بیمار در طول درمان دچار هیچ گونه دردی نخواهد شد.
مصرف داروی مسکن
روش دیگری که برای تسکین درد وجود دارد استفاده از داروهای مسکن است. از آنجایی که شما پس از درمان ارتودنسی دچار درد و ناراحتی می‌‌شوید میتوانید قبل از مراجعه به دندانپزشک از این داروها استفاده کنید. در چنین شرایطی در طول درمان و پس از آن دچار درد بسیار کمتری خواهید شد. نیازی نیست که صبر کنید به منزل برسید و سپس از این داروها استفاده کنید. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که دستور مصرف دارو و دوز استفاده از آن را با دقت روی بروشور دارو مطالعه نمایید و از استفاده بیش از حد از داروی خودداری کنید. استفاده طولانی مدت از داروهای مسکن مجاز نیست. در صورتی که پس از چند روز و علیرغم مصرف دو قرص مسکن همچنان درد شما بهبود پیدا نکرده باشد باید با متخصص ارتودنسی خود صحبت کنید.
استفاده از کمپرس یخ
استفاده از کمپرس یخ میتواند به کاهش التهاب کمک کند و باعث بی حس شدن دهان شود و به این ترتیب شما دیگر هیچ گونه دردی را احساس نخواهید کرد. اگر از کمپرس یخ استفاده کنید به طرز قابل توجهی درد شما تسکین خواهد یافت. کافی است آن را روی قسمت خارجی دهان خود بگذارید و اجازه دهید کمپرس یخ کار خود را انجام دهد.
استفاده از آب یخ
اگر هیچ یک از روش‌هایی که در قسمت بالا به آنها اشاره کردیم در دسترس شما قرار نداشت میتوانید از یک لیوان آب یخ استفاده کنید. پس از آن که از مطب متخصص ارتودنسی به منزل برگشتید یک لیوان آب یخ را آماده کنید و آن را جرعه جرعه بنوشید تا دهان شما به اندازه کافی بی حس شود و درد ناراحتی حاصل از درمان بهبود پیدا کند.
استفاده از موم ارتودنسی
به احتمال زیاد هنگامی که شما قصد ترک کردن مطب دندانپزشک را دارید به شما موم ارتودنسی میدهد که یک نوع موم مخصوص است و به خوبی از قسمت داخلی دهان، گونه و لب و لثه محافظت میکند تا دچار ساییدگی حاصل از براکت‌ها نشود. موم ارتودنسی به ایجاد یک لایه محافظ می‌پردازد که از التهاب دهان توسط لبه‌های تیز براکت جلوگیری میکند. برای استفاده از موم ارتودنسی باید از دستوراتی که متخصص ارتودنسی به شما داده است پیروی کنید. موم ارتودنسی به هیچ عنوان سمی نیست و جای هیچ نگرانی وجود ندارد و چنانچه شما به صورت تصادفی آن را قورت دادید اصلاً نگران نشوید اما به خاطر داشته باشید که قبل از مسواک زدن دندان‌های خود موم را پاک کنید. مجدداً پس از مسواک زدن دندان و خوردن مواد غذایی مورد نظر از موم ارتودنسی استفاده کنید.
استفاده از دهانشویه گرم
اگرچه دمای سرد میتواند به تسکین درد کمک کند استفاده از دهانشویه آب نمک گرم نیز دارای چنین تاثیراتی می‌باشد. چرخاندن آب نمک گرم درون دهان میتواند به تسکین درد یا زخم شدگی حفره دهان و لثه کمک کند.
ماساژ دادن لثه
در صورتی که ماساژ دادن لثه میتواند به تسکین درد کمک کند چرا نباید از این روش استفاده کنید؟ ماساژ دادن لثه بسیار ساده است و تنها کاری که شما باید انجام دهید این است که به کمک نوک انگشتان خود لثه خود را به صورت چرخشی ماساژ دهید. برای اینکه نتایج بهتری را به دست بیاورید باید قبل از ماساژ دادن لثه ابتدا لثه خود را با یک تکه یخ ماساژ دهید. ماساژ لثه با یخ را تا جایی ادامه دهید که لثه شما کمی بی حس شود و تورم آن کاهش پیدا کند.
رعایت کردن بهداشت دهان و دندان
نحوه مراقبت از دندان و بریس در احساس درد و ناراحتی نقش مهمی را ایفا میکند. مهمترین نکته ای که باید در هنگام استفاده از بریس به خاطر داشته باشید این است که تمیز نگه داشتن دندان و بریس از پوسیدگی دندان و بروز التهاب لثه جلوگیری میکند. از آنجایی که مواد غذایی بین دندان و براکت یا سیم ارتودنسی گیر می‌‌افتند تمیز کردن آنها اهمیت بسیار زیادی دارد. هر بار که مسواک می‌‌زنید باید از نخ دندان و دهان شویه نیز استفاده کنید تا همه ذرات مواد غذایی از بین دندان‌های شما خارج شوند و شما دچار پوسیدگی دندان نشوید.
صبور باشید
شاید بتوان گفت مهمترین نکته ای که در طول درمان ارتودنسی اهمیت دارد صبور بودن است و شما باید صبر داشته باشید تا بتوانید از داشتن لبخندی زیبا و دندان‌هایی سالم و مرتب بهره مند شوید. ناراحتی حاصل از درمان فقط چند روز طول میکشد اما لبخند زیبا و جذاب شما دائمی است و تا زمانی که به خوبی از دهان و دندان خود مراقبت کنید از این موهبت بهره مند خواهید شد. انتخاب بهترین روش ارتودنسی میتواند به صاف شدن و مرتب شدن دندان‌ها و خلق لبخندی زیبا کمک کند. شما باید به پزشکی مراجعه کنید که در زمینه ارتودنسی آموزش دیده است و با آخرین پیشرفت‌های ایجاد شده در عرصه دندانپزشکی آشنایی دارد تا شما بدون هیچ گونه مشکلی فرایند درمان را سپری کنید و به نتایج دلخواه خود دست پیدا کنید.
قبل از انتخاب درمان ارتودنسی باید فهرستی از مهارت‌ها و توانایی‌های متخصص ارتودنسی تهیه کنید سپس آنها را با متخصصینی که در لیست شما قرار دارند مطابقت دهید و بتوانید به انتخاب بهترین متخصص ارتودنسی بپردازید. قبل از آنکه تصمیم نهایی را بگیرید با دوستان و اعضای خانواده خود که تحت درمان با پزشک مورد نظر شما قرار گرفته اند مشورت کنید و نظر آنها را جویا شوید. به این ترتیب شما به بهترین متخصص ارتودنسی مراجعه می‌کنید و میتوانید با خیال راحت فرایند درمان خود را آغاز نمایید. متخصص ارتودنسی باید با انواع روش‌های درمانی در عرصه ارتودنسی آشنایی داشته باشد و بتواند شما را به نتایج مورد انتظارتان برساند.
