ایمپلنت دندان امروزه یکی از بهترین روش‌های جایگزینی دندان محسوب می‌شود. روکش ایمپلنت نسبت به دیگر روش‌های جایگزینی دندان بسیار راحت‌تر و بادوام‌تر است. راحتی و دوام فوق‌العاده ایمپلنت دندان ارزش پرداخت هزینه بیشتر نسبت به دندان مصنوعی را دارد. ایمپلنت‌های مختلفی با توجه به نیازهای بیمار و متناسب با جنس روکش وجود دارد. دندانپزشک بهترین نوع روکش ایمپلنت را توصیه می‌کند.
ایمپلت دندان چیست؟
اگر یک یا چند دندان خود را از دست داده‌اید، به کمک ایمپلنت می‌توانید دندان‌های از دست رفته را جایگزین کنید. محبوبیت ایمپلنت دندان طی سال‌های گذشته رو به افزایش گذاشته است. یکی از دلایل اصلی مورد اقبال قرار گرفتن ایمپلنت دندان این است که ایمپلنت بیشترین شباهت را به دندان طبیعی دارد و به همین دلیل بهترین روش برای جایگزینی دندان محسوب می‌شود. ایمپلنتی که دندانپزشک در فک قرار می‌دهد، مانند جایگزین ریشه دندان عمل می‌کند. بنابراین ایمپلنت مانند پایه عمل می‌کند و روکش دندان مصنوعی را نگه می‌دارد تا جایگزینی برای دندان از دست رفته باشد. روکش ایمپلنت دندان دارای سه بخش زیر است:
- پیچ ایمپلنت دندان: پیچ ایمپلنت زیر لثه قرار می‌گیرد. پیچ ایمپلنت از تیتانیوم زیست‌تجزیه‌پذیر ساخته می‌شود و دندانپزشک آن را طی عمل جراحی در استخوان فک قرار می‌دهد. بدن تیتانیوم را به خوبی قبول می‌کند و پیچ تیتانیومی طی فرآیندی موسوم به یکپارچگی استخوان (osseointegration) به استخوان جوش می‌خورد، به این ترتیب ایمپلنت در جای خود ثابت می‌شود و حرکت نمی‌کند.
- اباتمنت: اباتمنت مانند رابط عمل می‌کند؛ اباتمنت از یک طرف به بالای پیچ ایمپلنت و از یک طرف به پایه روکش، پل یا دندان مصنوعی متصل می‌شود.
- روکش دندان: روکش پوسته‌ای از جنس سرامیک یا چینی است که روی اباتمنت قرار می‌گیرد و ظاهری مانند دندان طبیعی به ترمیم می‌دهد.
مزایای روکش ایمپلنت دندان
مزایای روکش ایمپلنت دندان:
- تثبیت موقعیت دندان‌های مقابل و مجاور
- بازیابی و بهبود عملکرد جویدن
- بازیابی گفتار مناسب
- بازیابی و اصلاح لبخند
- پیشگیری از روی هم افتادن فک‌ها و از بین رفتن بایت در درازمدت
بهترین روکش ایمپلنت
ایمپلنت دندان از دو بخش ریشه و روکش تشکیل می‌شود. ریشه معمولاً داخل استخوان فک قرار داده می‌شود و استخوان اطراف آن را محکم در جای خود نگه می‌دارد. جراح دهان و دندان روکش را پس از التیام یافتن زخم و جوش خوردن پایه ایمپلنت به استخوان، روی ریشه قرار می‌دهد و روکش را با سیمان دندانپزشکی می‌چسباند. نوع روکش ایمپلنت با توجه به نیاز و ترجیح بیمار انتخاب می‌شود. در این بخش با انواع روکش ایمپلنت دندان آشنا می‌شوید.
روکش سرامیکی
اکثر ایمپلنت‌های دندان معمولاً از سرامیک یا چینی ساخته می‌شوند. سرامیک ماده‌ای است که به وفور در همه جا وجود دارد و ظاهری شبیه به دندان طبیعی دارد. روکش سرامیکی به دلیل درخشش و رنگی که دارد که به سختی از دندان‌های طبیعی سفید قابل تشخیص است. بااین توصیف روکش سرامیکی ظاهر زیبایی دارد و با به نمایش گذاشتن دندان‌هایی سفید و درخشان به اصلاح طرح لبخند کمک می‌کند. روکش‌های سرامیکی با قیمتی مناسب در کلینیک دندانپزشکی …. ارائه می‌شود.
روکش چینی جوش خورده به فلز
روکش چینی جوش خورده به فلز محکم‌تر از روکش‌های سرامیکی معمولی است. روکش چینی به بخش فلزی ایمپلنت جوش داده می‌شود تا دوام و قدرت روکش افزایش یابد. رنگ روکش دندان همچنان سفید است و شباهت بسیاری به روکش سرامیکی دارد. بااین حال چون روکش از داخل تقویت شده است، انتخاب بهتر و بادوام‌تری از روکش سرامیکی است.
آلیاژهای طلا
روکش آلیاژ طلا انتخابی مناسب برای افرادی است که به روکش‌های ایمپلنت درخشان و کمی پرزرق و برق علاقه دارند. روکش‌های آلیاژ طلا از ترکیبی از مس، طلا و آلیاژهای فلزی دیگر تشکیل می‌شوند. مزیت روکش‌های آلیاژ طلا این است که این روکش‌ها به راحتی نمی‌شکنند یا ترک نمی‌خورند. همچنین روکش طلا بعد از جایگذاری نیازی به ترمیم ندارد.
آلیاژهای پایه فلزی
ایمپلنت‌های ساخته شده از آلیاژهای پایه فلزی از فلزهای غیرنجیب و بادوام ساخته می‌شوند. جایگذاری این نوع روکش ایمپلنت به عمل گسترده‌ای نیاز ندارد، چون جنس آن با جنس ریشه زیری تناسب دارد. روکش ساخته شده از آلیاژهای پایه فلزی، بادوام و مقاوم در برابر خوردگی و پوسیدگی است.
جراحی ایمپلنت دندان
مقدار و کیفیت استخوان باقیمانده در ناحیه دندان از دست رفته قبل از جایگذاری ایمپلنت ارزیابی می‌شود. چنانچه برای نگهداشتن ایمپلنت و حمایت از آن به استخوان بیشتری نیاز باشد، پیوند یا گرفت استخوان توصیه می‌شود. چنانچه پیوند استخوان لازم باشد، دوره التیام و جوش خوردن استخوان احتمالاً 4 ـ 5 ماه طول می‌کشد و پس از آن می‌توان ایمپلنت را جایگذاری کرد.
ایمپلنت دندان طی یک عمل جراحی جایگذاری می‌شود و جراح پیچ ایمپلنت را در استخوان فک قرار می‌دهد. ممکن است لازم باشد که بافت لثه بخیه زده شود یا بافت نرم روی ایمپلنت بسته شود. دوره التیام یافتن زخم معمولاً سه ماه است و در این مدت استخوان به ایمپلنت جوش می‌خورد. پس از آن که زخم به خوبی التیام یافت و ایمپلنت به استخوان جوش خورد، روی ایمپلنت باز می‌شود و قالبی دقیق از دندان‌ها گرفته می‌شود. شکل و زاویه ایمپلنت نگهدارنده و فضای مربوط به دندان غائب در مدل قالبگیری شده مشخص می‌شود. سپس دیسک یا روکش محافظ به ایمپلنت متصل می‌شود تا ایمپلنت در این مدت آسیب نبیند. دندانپزشک روکش محافظ را در جلسات آماده‌سازی و امتحان کردن روکش دائمی برمی‌دارد و اباتمنت و روکش دائمی را به ایمپلنت متصل می‌کند. دندانپزشک هنگام جایگذاری روکش از موارد زیر اطمینان حاصل می‌کند:
- راحت بودن بایت
- وجود نداشتن درز و شکاف بین ایمپلنت و روکش
- رضایت بیمار از شکل و رنگ یا سایه رنگی روکش
وقتی دندانپزشک از روکش ایمپلنت رضایت پیدا کرد و بیمار رنگ و شکل ایمپلنت را تایید کرد، دندانپزشک روکش را به ایمپلنت و اباتمنت متصل می‌کند. روکش و اباتمنت گاهی اوقات در قالب یک واحد ارائه می‌شوند و دندانپزشک آن را با پیچ تحت گشتاور پیچشی بالا به ایمپلنت متصل می‌کند. از بیمار خواسته می‌شود که تا 72 ساعت از جویدن مواد سفت با ایمپلنت خودداری کند. همچنین کشیدن نخ دندان دور ایمپلنت تا 72 ساعت ممنوع است. در این مرحله می‌توانید از داشتن روکش ایمپلنت زیبا و طبیعی لذت ببرید.
لازم به ذکر است که وجود بعضی عامل‌ها و یا ابتلا به بعضی بیماری‌ها خطر پس زدن ایمپلنت را افزایش می‌دهد. بنابراین لازم است که ارزیابی پزشکی کاملی قبل از شروع درمان ایمپلنت انجام شود. به علاوه ممکن است لازم باشد که دستکاری‌ها و اصلاحاتی در جلسات امتحان روکش انجام شود. اگر روکش به اصلاحات اساسی نیاز داشته باشد، روکش به لابراتوار برگردانده می‌شود و از بیمار خواسته می‌شود که وقت دیگری برای امتحان روکش به کلینیک مراجعه کند.
جایگزینی چند دندان با ایمپلنت
ایمپلنت چند دندانی برای حمایت از ترمیم‌های پیچیده‌تر مانند بریج یا حتی دندان مصنوعی کامل به کار برده می‌شود. ایمپلنت دو دندانی برای نگه داشتن بریج دندانی ثابتی به کار برده می‌شود که جایگزین سه یا چند دندان از دست رفته می‌شود. از دو یا چند ایمپلنت برای نگه داشتن یا حمایت از دندان مصنوعی کامل استفاده می‌شود.
بریج بر پایه ایمپلنت
بریج بر پایه ایمپلنت ترمیمی یک تکه و ثابت است که جایگزین سه یا چند دندان غائب می‌شود. انتهای بریج از روکش‌های نگهدارنده تشکیل می‌شود. این روکش‌ها یا نگهدارنده‌ها به ایمپلنت‌های دندانی متصل می‌شود که فضای خالی مربوط به دندان‌های غائب را پر می‌کنند. روکش‌های نگهدارنده به یک یا چند دندان بریج جوش داده می‌شوند. بریج براساس نظر بیمار از طلا یا چینی ساخته می‌شود. بریج بر پایه ایمپلنت ترمیمی قوی و زیبا برای جایگزینی دندان‌های غائب است. بریج بر پایه ایمپلنت تاحدی شبیه به روکش ایمپلنت است، با این تفاوت که به کمک بریج می‌توان دندان‌های از دست رفته بیشتری را جایگزین کرد.
دندان مصنوعی کامل با پایه ایمپلنت
چنانچه دندان مصنوعی کامل توسط ایمپلنت نگه داشته شود، دندان مصنوعی راحت‌تر در دهان جای می‌گیرد و احتمال جابه‌جا شدن یا درآمدن دندان مصنوعی هنگام جویدن به حداقل می‌رسد. معمولاً دو یا سه ایمپلنت در استخوان فک قرار داده می‌شود و پس از آن که ایمپلنت به استخوان جوش خورد و زخم‌ها التیام یافت، دندان مصنوعی کامل به گونه‌ای تهیه می‌شود که با استفاده از رابط بتوان آن را روی ایمپلنت‌ها قفل کرد. گاهی اوقات می‌توان دندان مصنوعی فعلی را به گونه‌ای تغییر داد که بر روی ایمپلنت قرار بگیرد. مزایای دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت نسبت به دندان مصنوعی کامل معمولی عبارت است از:
- بهبود عملکرد جویدن
- افزایش توانایی بیمار برای خوردن غذاهای مختلف
- بهبود گفتار
- راحتی بیشتر و کمتر تحریک شدن و آسیب دیدن بافت نرم
- ارتقاء اعتماد به نفس
دندان مصنوعی کامل با پایه ایمپلنت را می‌توان از دهان خارج کرد و به خوبی تمیز کرد. عمل جایگذاری ایمپلنت برای نگه داشتن دندان مصنوعی مشابه عمل روکش ایمپلنت است. گاهی اوقات لازم است که پیوند و افزایش استخوان قبل از جراحی ایمپلنت انجام شود. همچنین باز هم لازم است که یک دوره انتظار سه ماهه طی شود تا زخم‌ها در این مدت التیام یابد و ایمپلنت به استخوان جوش بخورد. قالبگیری پس از التیام یافتن زخم‌ها و استخوان‌سازی انجام می‌شود، می‌توان از دندان مصنوعی کامل به عنوان تری قالبگیری استفاده کرد. سپس متخصص لابراتوار دندان مصنوعی را اصلاح می‌کند و آن را با رابط‌های مخصوص به ایمپلنت‌ها متصل می‌کند.
اگر دندان از دست رفته جایگزین نشود، چه مشکلاتی پیش می‌آید؟
اگر دندان‌های افتاده جایگزین نشوند:
- دندان‌های مجاور کج و جابه‌جا می‌شوند و در جهت افقی به سمت فضای خالی باقیمانده می‌چرخند.
- دندان‌های مقابل بیش از حد جلو می‌آیند و در جهت عمودی وارد فضای خالی می‌شوند.
- بافت‌های نرمی مانند زبان و گونه رشد می‌کنند و وارد فضای خالی می‌شوند.
