درمان اوربایت (اورجت) یا جلوبودن دندان‌ها و فک بالایی با ارتودنسی

اوربایت یک مال اکلوژن کلاس ۲ می‌باشد و به عبارت ساده‌تر نوعی نامرتبی دندان‌ها است. در اوربایت دندان‌های بالا جلوتر از دندان‌های پایین قرار دارند. میزان طبیعی اوربایت ۳ تا ۵ میلی‌متر است و هنگامی که از ۵ میلی‌متر بیشتر می‌شود حالتی تحت عنوان اوربایت غیر طبیعی رخ می‌دهد. این مشکل بسیار شایع بوده و معمولاً با سیم‌کشی دندان‌ها و تقبل هزینه ارتودنسی فک بالا قابل اصلاح است. هر چند تمام موارد خفیف و نامحسوس نمی‌باشند. موارد شدیدتر نیاز به جراحی اوربایت جهت اصلاح فک بالا که بطور قابل توجهی بزرگ‌تر از فک پایین است، خواهند داشت.

دلایل

اوربایت اغلب ارثی است اما برخی موارد ناشی از عادات نامناسب در سنین کودکی می‌باشند. شایع‌ترین عادت، مکیدن انگشت است. انگشت دندان‌های بالا را به جلوتر از فک پایین فشار می‌دهد. سایر دلایل شامل استفاده طولانی مدت از شیشه شیر یا پستانک و نیز فشار زبان می‌باشند.

نوجوانان و بزرگسالان در صورتی که عادات بد خود را ادامه دهند همچنان در خطر ابتلا به اوربایت هستند. شایع‌ترین دلیل برای نگرانی در این خصوص جویدن ناخن است، اما جویدن مداد نیز در بدشکلی فک نقش دارد.

علائم

• درد مزمن فک
• تکلم غیر واضح
• عدم تناسب قابل ملاحظه‌ی ساختار صورت
• دندان قروچه
• مشکل در جویدن
• مشکل در بلعیدن
• لقی دندان‌ها
• سایش دندان‌ها
• حساسیت دندان‌ها
• تنفس از راه دهان
• سردرد

هر چند که اوربایت در حالات خفیف معمولا جدی گرفته نمی‌شود اما بهتر است در این حالت نیز  برای جلوگیری از مشکلات دندانی در آینده از بریس‌های دندانی برای درمان اورجت استفاده کرد. در طول زمان، نامرتبی دندان‌ها می‌تواند باعث فرسایش دندان‌ها و بیماری‌های لثه گردد.

اوربایت شدید و درمان جلو بودن فک بالا  ، نیاز به جراحی اوربایت یا جراحی فک بالا به منظور افزایش کیفیت زندگی بیمار خواهد داشت. جراحی اصلاحی فک می‌تواند به بیماران برای صحبت کردن و هضم بهتر غذا کمک کند و موجب افزایش اعتماد بنفس و بهبود ظاهر چهره شود.

چه زمانی باید اصلاح اوربایت را در نظر گرفت؟

درمان دندان باید در سریع‌ترین زمان ممکن انجام شود تا از رسیدن به حدی که عمل جراحی تنها گزینه‌ی درمانی باشد، اجتناب شود. نامرتبی خفیف دندان‌ها ممکن است موجب مشکلات زیبایی و بهداشتی اساسی در دندان‌ها نگردد اما برای برخی افراد اوربایت می‌تواند بر کیفیت زندگی تاثیر منفی بگذارد.

روش‌های درمانی برای اوربایت

برای اصلاح موقعیت فک بالا هیچ محدودیت سنی وجود ندارد. هر چند توصیه می‌شود که این مشکل در سنین کودکی برطرف شود، زیرا اصلاح فک جلوآمده آسان‌تر است. مدت زمان درمان می‌تواند از یک تا دو سال متغیر باشد که بستگی به شدت مشکل دارد.

متداول‌ترین روش درمانی برای اوربایت ارتودنسی است، هرچند موارد اوربایتی که اسکلتی هستند ممکن است نیاز به جراحی جهت جابه‌جایی فک داشته باشند. موارد شدید اوربایت به احتمال زیاد نیاز به کشیدن دندان، جراحی فک و نیز سیم‌کشی دندان‌ها خواهند داشت. مراجعه منظم به دندانپزشک می‌تواند به جلوگیری از نیاز به جراحی ارتوگناتیک در کودکان کمک کند.

ارتودنسی

در سال‌های قبل استفاده از هدگیر برای اصلاح مشکلات اساسی اوربایت متداول بوده است. هدگیر در پشت دندان‌های بالا به بریس‌ها متصل شده و فک بالا را به طرف عقب می‌کشد. اما مشکل معمولاً در فک بالا نمی‌باشد. دلیل اوربایت اغلب عقب رفتن یا فرورفتگی فک پایین است. بنابراین استفاده از هدگیر جهت اصلاح اوربایت، باعث مطابق شدن فک بالا با فک پایین می‌گردد. در نتیجه دندان‌ها بر روی هم قرار می‌گیرند اما در واقع در این حالت فک بالا و پایین به عقب رفته‌اند که از نظر زیبایی چندان خوشایند نخواهد بود.

استفاده از کش

کش‌ها بسته به نحوه‌ی حرکت دندان‌ها و فک از بریس‌های پایین به بریس‌های بالا یا برعکس بسته می‌شوند. این امر باعث حرکت فک بالا به بیرون و فک پایین به داخل می‌گردد. در مواردی که اوربایت وجود دارد برخلاف این کار انجام می‌شود زیرا می‌خواهیم که فک پایین به طرف بیرون حرکت کند و فک بالا به داخل کشیده شود. از کش‌ها در موارد خفیف‌تر استفاده می‌شود. در موارد شدید روش‌های دیگری برای کمک به رشد فک در جهت مناسب وجود دارند.

استفاده از تجهیزات ارتودنسی

اگر شخصی دچار اوربایت شدید باشد و فک پایین بیش از حد عقب باشد، از یک فنر استفاده می‌شود که در داخل دهان و گونه‌ها قرار می‌گیرد. این کار امکان جویدن و باز و بسته کردن دهان را بطور طبیعی فراهم می‌کند. فنر بطور مداوم یک مقدار نیروی ثابت را در ۲۴ ساعت روز اعمال می‌کند. حرکات باز و بسته شدن، فشار بیشتری را روی دندان‌ها وارد می‌کند و باعث حرکت فک پایین به موقعیت بهتر می‌شود. این وسیله در موارد شدید اوربایت که می‌توان انگشت شست را در بین فک بالا و پایین قرار داد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش نسبت به استفاده از کش‌ها با سرعت بیشتری درمان را به اتمام می‌رساند.

جراحی ارتوگناتیک

جراحی ارتوگناتیک اوربایت شدید را اصلاح خواهد کرد. این روش بطور کلی در داخل دهان انجام می‌شود بدین معنی که هیچ جای زخم قابل مشاهده‌ای در نتیجه‌ی جراحی ارتوگناتیک بر روی صورت بیمار وجود نخواهد داشت.

پیش از جراحی در بیشتر موارد از بریس‌های دندانی استفاده می‌شود که باید به مدت ۹ تا ۱۸ ماه قبل از جراحی ارتوگناتیک نگه داشته شوند. این وسایل به منظور مرتب کردن و ردیف کردن دندان‌ها ضروری می‌باشند. جراحی اوربایت معمولاً در بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی انجام می‌گیرد. پس از عمل نیاز به یک تا دو روز بستری خواهد بود.

جراح می‌تواند جراحی اصلاحی فک را به روش‌های مختلفی انجام دهد. این نوع جراحی معمولاً در داخل دهان و با کشیدن گونه‌ها به عقب انجام می‌شود. جراح می‌تواند فک را به بخش‌های کوچکی برش دهد یا برش‌های کمتری ایجاد کرده و یک قطعه‌ی واحد را به محل مطلوب حرکت دهد.

هزینه درمان اوربایت

هزینه‌ی درمان بستگی به عوامل مختلفی مانند محل درمان و تخصص دندانپزشک (هزینه دندانپزشک عمومی کمتر است در حالی که متخصص هزینه‌ی بیشتری دریافت می‌کند) دارد. همچنین درمان با بریس برای اوربایت در مقایسه با جراحی هزینه‌ی کمتری خواهد داشت.