بهداشت دهان و دندان امر مهمی است که رعایت آن در هر سنی ضروری است و در سنین بالاتر بر اهمیت آن افزوده می‌شود. با گذشتن از مرز 35 سالگی دیگر پوسیدگی دندان دلیل اصلی از دست دادن دندان‌ها نیست و افراد بیشتر دندان‌های خود را به علت بیماری لثه از دست می‌دهند. اکثر موارد بیماری لثه به دلیل جمع شدن تدریجی پلاک روی دندان‌ها بروز می‌یابد. بهترین روش برای پیشگیری از مشکلات دهان و دندان ازجمله بیماری لثه و پوسیدگی دندان‌ها رعایت مستمر و مداوم بهداشت دهان و دندان است. به این منظور باید به طور مرتب برای چک‌آپ به دندانپزشک مراجعه کنید، دندان‌ها را حداقل دو بار در روز مسواک بزنید و دست‌کم روزانه یک بار نخ بکشید. دندان‌ها را به روش صحیح مسواک بزنید و نخ بکشید تا سالم و تمیز بمانند. در ادامه به کارهای لازم برای بهداشت دهان ودندان در کودکان و هم در بزرگسالان خواهیم پرداخت.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#90c5c4″]
اگر نهایت تلاش خود را برای مراقبت از دهان و دندان‌ها بکنید، از انجام درمان‌های گسترده و پرهزینه دندانپزشکی معاف می‌شوید. در هر حال باید هر شش ماه یک بار برای معاینه و جرم‌گیری به دندانپزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که هیچ مشکلی وجود ندارد. متخصصین ما در کلینیک دکتر یگانه با بهره‌گیری از مهارت‌ها و دانش خود و با به‌کارگیری وسایل و تجهیزات پیشرفته، که مطمئناً در خانه به آنها دسترسی ندارید، دندان‌ها را کاملاً تمیز و درخشان می‌کنند. در صورت داشتن هر گونه سوال درباره مراقبت از دندان‌ها یا تمایل به رزرو نوبت، کافی است با شماره‌های 02122392365–02144155090 تماس حاصل فرمایید.[/alert]
مسواک زدن دندان‌ها
سطوح خارجی دندان‌ها را با حرکت‌های دورانی کوچک مسواک تمیز کنید، مسواک را به گونه‌ای حرکت دهید که در هر حرکت دو یا سه دندان را پوشش دهد. مسواک را با زاویه 45 درجه روی خط لثه بگذارید. از مسواک نرم استفاده کنید، فشار ملایمی را وارد کنید و مطمئن شوید که هیچ نقطه‌ای از دهان، از جمله دندان‌های عقبی و لثه‌ها، از قلم نیافتاده است. سطوح خارجی تمام دندان‌ها را به این روش مسواک بزنید.
برای تمیز کردن سطوح داخلی دندان‌ها باید زاویه مسواک را تغییر دهید. برای مثال به منظور تمیز کردن دندان‌های جلویی باید مسواک را به طور عمودی بگیرید و آن را با حرکت‌های کوتاهی روی دندان بکشید. این حرکت‌های رو به بالا و پایین را روی تمام دندان‌ها و لثه‌های جلوی دندان تکرار کنید.
مسواک زدن سطوح جونده دندان‌های آسیا بسیار مهم است. مسواک را با فشاری ملایم به اندازه‌ای به جلو و عقب حرکت دهید که هر بار روی دو یا سه دندان کشیده شود. محل مسواک را تغییر دهید تا مسواک با تمام سطوح در تماس باشد. عجله نکنید، به آرامی و با حوصله تمام دندان‌ها را مسواک بزنید. بهتر است روبروی آیینه مسواک بزنید تا هیچ دندانی جا نیافتد. پس از آن که مسواک زدنتان تمام شد، دهانتان را کامل شستشو دهید تا پلاک یا ذرات باقیمانده‌ای که از بین دندان‌ها درآمده است، از دهان خارج شود. اگر هنگام مسواک زدن احساس درد کردید یا درباره روش صحیح مسواک زدن سوال دارید، با ما تماس بگیرید.
استفاده از نخ دندان
بیماری لثه غالباً از التهابی نشأت می‌گیرد که عامل آن جمع شدن باکتری بین دندان‌ها و لثه‌ها است. نخ کشیدن یکی از موثرترین روش‌ها برای زدودن پلاک از سطوح بین دندانی و نزدیک لثه‌ها است که دسترسی به آنها سخت است. البته همان‌طور که درباره مسواک زدن نیز گفتیم، روش صحیح نخ کشیدن ، به طور کلی آموزش مراقبت صحیح از دهان و دندان کودکان و بزرگسالان بسیار مهم است. هر روز به شیوه درست بین تمام دندان‌ها را نخ بکشید تا سلامت دهان و دندان به خطر نیافتد.
حدود 50 سانتی‌متر از نخ دندان را جدا کنید و دور انگشت‌های میانی هر دو دست بپیچید. حدود 3 تا 5 سانتی‌متر از نخ را بین انگشت اشاره و شست بگیرید تا بیشترین کنترل را بر نخ داشته باشید. نخ را با حرکت رو به جلو و عقب ملایم بین دندان‌ها ببرید. نخ را یکباره با فشار بین دندان‌ها نبرید. نخ را به سمت خط لثه حرکت دهید و سپس دور دندان را تمیز کنید. نخ را روی سطح دندان به بالا و پایین بلغزانید و به آرامی زیر خط لثه ببرید. نخ را بالای خط لثه بیاورید و همین روند را برای دندان‌های دیگر تکرار کنید. نخ را محکم روی لثه فشار ندهید، چون ممکن است بافت لثه بریده شود. هر بار که نخ را از بین دو دندان خارج می‌کنید، آن قسمت از نخ را کنار بگذارید و با بخش تمیزی از نخ به سراغ دندان‌های بعدی بروید. نخ کشیدن دندان‌های عقب فک پایین و بالا را فراموش نکنید.
دهانشویه
اگر می‌خواهید دهان و دندان‌هایتان را سالم نگه دارید، دهانشویه را فراموش نکنید. پس از مسواک زدن و نخ کشیدن دندان‌ها حدود 20 میلی لیتر دهانشویه را به مدت حداقل 30 ثانیه در دهان بگردانید و سپس آن را تف کنید. تا نیم ساعت پس از استفاده از دهانشویه هیچ چیز نخورید تا دهانشویه اثر خود را بگذارد. البته به خاطر داشته باشید که دهانشویه را نمی‌توان جایگزین مسواک و نخ دندان کرد.
معاینه و جرم‌گیری
به طور منظم برای جرم‌گیری دوره‌ای به دندانپزشک مراجعه کنید تا متخصص پلاک و مواد دیگری را که به مرور روی دندان‌ها جمع شده است، پاک کند. همچنین دندانپزشک روش‌های دیگری، مانند فلورایدتراپی یا فیشورسیلانت، را برای حفظ و ارتقاء سلامت دهان و دندان و پیشگیری از بیماری لثه و عوارض جدی توصیه می‌کند.
مراقبت از دندان‌های حساس
دندان‌های برخی بیماران پس از درمان نسبت به دماهای بسیار بالا یا پایین حساس می‌شود. این حساسیت دندانی کوتاه مدت است، البته به شرطی که دهان تمیز نگه داشته شود. اگر دندان‌ها مدتی طولانی حساس باشد، باید برای رفع مشکل به دندانپزشک مراجعه نمود. دندانپزشک استفاده از خمیردندان مخصوص یا دهانشویه را برای رفع حساسیت دندانی و رعایت بهداشت دهان و دندان توصیه می‌کند.
تغذیه
رژیم غذایی متعادل و سالم نقش مهمی در مراقبت از دندان‌ها و بهداشت دهان و حفظ سلامتی آنها دارد. عادت‌های غذایی تاثیر مستقیمی بر سلامت دهان دارد. کربوهیدرات‌ها، قندها و خوراکی‌های نشاسته‌ای مانند کیک، نان یا شیرینی باعث می‌شود که باکتری‌های موجود در دهان اسید تولید کند و حمله اسیدی به دندان‌ها شروع شود. بنابراین بهتر است این تنقلات را همراه با غذا یعنی زمانی میل کنید که مقدار آب دهان زیاد است و جریان بزاق اجازه نمی‌دهد باقیمانده مواد غذایی در دهان بماند.
اگر بین وعده‌های غذا تنقلات میل کنید و پس از آن دندان‌ها را مسواک نزنید، منبع تغذیه‌ای پایان‌ناپذیری را در اختیار باکتری‌ها قرار می‌دهید که نتیجه آن ایجاد پلاک و در نهایت کرم خوردن و پوسیدگی دندان‌ها است.
بهداشت دهان و دندان در نوزادان و کودکان
تمیز کردن و بهداشت دندان‌های شیری نوزاد را باید به محض مشاهده کردنشان در دهان کودک، یعنی ظرف شش ماهه نخست زندگی کودک، شروع کنید. البته باید از دندانپزشک درباره روش تمیز کردن این مرواریدهای کوچک راهنمایی بگیرید. برای این کار کافی است دندان‌ها را با گاز پانسمان یا دستمال کوچکی پاک کنید. پس از درآمدن چند دندان می‌توانید مسواک مناسب نوزاد را در آب گرم بزنید و با آن دندان‌ها را پاک کنید.
دندان‌های فرزند خردسالتان را خودتان مسواک بزنید، سپس روش صحیح مسواک زدن را به فرزندتان یاد بدهید و بر مسواک زدنش نظارت کنید تا به تدریج خودش بتواند به تنهایی دندان‌ها را به درستی مسواک بزند. حتماً فرزندتان را قبل از یک سالگی به نزد دندانپزشک ببرید تا طرح درمانی مناسبی برایش تهیه شود. معاینه و جرم‌گیری دوره‌ای را فراموش نکنید.
نخ کشیدن دندان‌ها را پس از آن که دو دندان کنار هم درآمد، شروع کنید. پس از 6 سالگی و یاد گرفتن روش صحیح نخ کشیدن، کودکان باید هر روز خودشان بین دندان‌ها را نخ بکشند. پس از آن که فرزندتان مسئولیت‌پذیر شد، یعنی حدوداً از سن 7 سالگی، استفاده از دهانشویه را شروع کنید. باید مراقب باشید که فرزندتان دهانشویه را نبلعد.
پس از آن که تمام دندان‌های دائمی درآمد، دندانپزشک وضعیت دندان‌ها را بررسی می‌کند و در صورت لزوم شما را به یک متخصص ارتودنسی معرفی می‌کند تا طرح درمانی ارتودنسی تهیه شود و دندان‌ها سیم‌کشی شود. سن 7 سالگی معمولاً زمان مناسبی برای سیم‌کشی کردن دندان‌ها است. متخصص ارتودنسی اختلال بایت یا مشکلات مربوط به نامرتبی دندان‌ها را تشخیص می‌دهد و بهترین روش اصلاح را پیشنهاد می‌کند.
