دندانها اغلب در معرض آسیب هستند؛ بطور تخمینی، یک چهارم از تمام کودکان 12 ساله دندانهای دائمی آسیبدیده دارند. البته یک واقعیت که آسیبهای دندانی شایع هستند هنگامی که برای شما یا فرزندتان اتفاق بیفتد، چندان خوشایند نیست. خوشبختانه درمانهای جدید ترمیم دندان میتواند میتوانند ظاهر لبخند شما را مجدداً زیبا کنند به خصوص اگر به موقع و صحیح انجام شوند. البته ممکن است پس از فرآیند ترمیم، دندان ها دچار مشکلاتی شوند؛ از عوارض ترمیم دندان میتوان به حساسیت دندان ها اشاره کرد که در اکثر موارد به زودی برطرف خواهد شد. درنتیجه دانستن اینکه در صورت شکستگی دندان چه باید کرد بسیار مهم است.
اگر دندان در اثر یک ضربه به سر آسیب ببیند بهتر است در یک مرکز مراقبتهای فوری معاینه شوید به خصوص در صورتی که دچار سرگیجه یا کاهش هوشیاری باشید. اگر آسیب محدود به یک یا چند دندان باشد ممکن است بتوانید روز بعد (یا بیشتر از یک روز برای شکستگیهای جزئی) به دندانپزشک مراجعه کنید.
هیچ راهی برای درمان دندان ترک خورده در خانه وجود ندارد و باید به دندانپزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات ظاهر دندان خوب به نظر میرسد اما زمانی که چیزی میخورید یا هنگامی که دمای داخل دهانتان تغییر میکند دردناک میشود. اگر دندانهایتان همیشه دردناک هستند ممکن است عصب یا رگهای خونی آسیبدیده باشند که یک نشانهی هشداردهنده است. اگر دندان شکسته دارید باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه نمایید. دندانپزشک میتواند متوجه شود که شکستگی دندان به دلیل پوسیدگی یا ضربه به دندان بوده است و سپس با روشهای مختلف دندانپزشکی مانند باندینگ دندان، لامینت و غیره آن را ترمیم کند.
برای کسب اطلاع از انواع روشهای دندانپزشکی زیبایی که متخصصین ما در کلینیک دندانپزشکی دکتر یگانه برای درمان دندانهای شکسته بکار میبرند، میتوانید از طریق شمارههای 02122392365 –02144155090 با همکاران ما تماس حاصل فرمایید.
دلایل
دندانها به طور قابل توجهی مستحکم هستند اما به دلیل موارد زیر مستعد ابتلا به لبپریدگی، ترک خوردگی یا شکستگی هستند:
- گاز زدن چیز سفت
- ضربه خوردن به صورت یا دهان
- افتادن
- کرمخوردگی (پوسیدگی) دندان که دندان را ضغیف میکند.
علائم
هنگامی که یک دندان شکسته یا لب پر میشود ممکن است درد نداشته باشد. با این حال معمولاً زبانتان به سرعت تیزی دندان را حس میکند. شکستگی جزئی دندان معمولاً باعث درد نمیشود اما اگر یک قسمت بزرگ از دندان بشکند ممکن است در صورتی که عصب داخل دندان آشکار شود یا آسیب ببیند، دردناک باشد. اگر این دندان در معرض هوا یا نوشیدنیها و غذاهای گرم یا سرد قرار گیرد، میتواند بسیار ناراحت کننده باشد. درد ناشی از دندان شکسته یا ترک خورده ممکن است مداوم باشد یا گاهی اوقات حس شود. بسیاری از افراد هنگام جویدن احساس درد میکنند به دلیل اینکه جویدن بر روی دندان فشار وارد میکند.
انواع شکستگی دندان و درمان آنها
انواع مختلفی از شکستگی و ترک خوردگی دندان وجود دارند که هر کدام به درمان دندان شکسته نیاز دارند و عبارتند از:
شکستگی جزئی
این شکستگی که خطوط ترک مویی نیز نامیده میشود، ترکهای سطحی هستند که تنها بر روی سطح سفید بیرونی دندان که مینای دندان نامیده میشود تاثیر میگذارد. شکستگیهای جزئی به ندرت نیاز به درمان دارند. هر چند ممکن است دندانپزشک به آرامی سطح دندان را به منظور صاف کردن مناطق زبر صیقل دهد. ترمیم دندان شکسته جلو از اهمیت بیشتری نسبت به سایر دندان ها برخوردار است، چون بر زیبایی فرد تاثیر خواهد گذاشت.
دندان ترک خورده
این نوع شکستگی کل دندان را از سطح جویدن تا عصب دربر میگیرد. این قسمتهای شکسته دندان در محل خود باقی میمانند، اما ترک به تدریج گسترش مییابد. اما از آنجا که حتی یک ترک کوچک میتواند مسیری برای عفونت باز کند مراجعه به دندانپزشک (در صورت وجود یا عدم وجود درد) مهم است. دندانپزشک برای تعیین میزان آسیب و اتخاذ اقدام عملی مناسب از اشعه ایکس بر روی دندان استفاده میکند. ترکها گاهی اوقات میتوانند از طریق پر کردن با کامپوزیت (سفید) ترمیم شوند اما در اغلب موارد برای جلوگیری از بدتر شدن ترک به روکش نیاز است. اگر پالپ (عصب و دیگر بافتهای زنده) آسیبدیده باشد، ممکن است به عصب کشی دندان نیز نیاز باشد.
لب پر شدن
لب پریدگیهای جزئی ممکن است همیشه نیاز به درمان نداشته باشند. در برخی موارد، دندانپزشک ممکن است برای ترمیم آسیب، از مواد باندینگ استفاده کرده و اقدام به تقویت ناحیهای که احتمال برخورد با مشکلات دارد نماید، به منظور جلوگیری از بدتر شدن ترک یا بهبود ظاهر دندان. اگر لب پریدگی بسیار کوچک باشد، ممکن است ناحیه مورد نظر لبپر شده و سپس پولیش داده شده تا صاف و صحیح گردد.
باندینگ دندان شامل ایجاد یک لایهی همرنگ دندان و با دوام جهت بازیابی شکل دندان میباشد. این یک روش نسبتاً ساده است که میتواند در یک جلسه انجام شود. از آنجا که مواد باندینگ همان شفافیت دندان طبیعی را دارند، یک ترمیم زیبا ایجاد میگردد. با این حال ممکن است که مواد باندینگ در طول زمان فرسوده شده و در نهایت نیاز به تعویض داشته باشند.
لبپریدگیهای جزئی را نیز میتوان با لمینت دندان ترمیم کرد که به جای قسمت لب پریدگی تمام سطح جلویی دندان را میپوشاند.
ترمیم لبپریدگیهای بزرگتر پیچیدهتر است. لبپریدگی بزرگ که باعث آشکار شدن یا آسیب پالپ (بافت عصبی) دندان نشده باشد ممکن است به لامینت یا روکش نیاز داشته باشد. این روش احتمالاً به دو جلسه نیاز دارد زیرا دندانپزشک باید ساختار باقیماندهی دندان را شکل دهد تا بتوان از لامینت یا روکش بر روی آن استفاده کرد و سپس در آزمایشگاه دندانپزشکی مصالح ترمیمی دائمی تهیه میگردند. دندانپزشک شما را با یک ترمیم موقت (روکش یا لامینت) به خانه میفرستد و زمانی که ترمیم دائمی برای نصب بر روی دندان آماده شد با شما تماس میگیرد.
لب پریدگی بزرگ که باعث آشکار شدن یا آسیب پالپ دندان شده باشد احتمالاً دردناک خواهد بود و ممکن است نیاز به مراقبتهای فوری داشته باشد. در این وضعیت به احتمال بسیار زیاد نیاز روکش همراه با عصب کشی میباشد.
شکستگی کاسپ دندان
این شکستگیها در سطوح برآمدگی قله مانند دندان (کاسپ) شکل میگیرند. این نوع آسیبها معمولاً بر پالپ تاثیر زیادی نداشته و اغلب باعث درد شدید نمیشوند. دندانپزشک میتواند به منظور بازیابی شکل دندان و ترمیم محل آسیب، اقدام به اجرای روشهای ترمیمی نماید. با این حال، در اغلب موارد، نیاز به استفاده از روکش و ترمیم جزئی دندان وجود دارد.
شکستگیهای جدی
اگر شکستگیها به حدی عمیق باشند که منجر به آشکار شدن عصب گردند، این موضوع معمولاً باعث درد شدید و حساسیت دندان میشود. بخش شکسته شده اغلب خونریزی نیز ایجاد میکند. برای حل این مشکل، نیاز به اجرای عملیات عصبکشی و ممکن است برای بازیابی عملکرد طبیعی دندان، استفاده از روکش نیز لازم باشد تا بتوانید بهطور صحیح غذا بخورید و از آن لذت ببرید.
شکستگیهای عمودی یا
شکستگیهای جدی
این ترکها در ریشه دندان شروع شده و به طرف بالا و سطح جویدن گسترش پیدا میکنند. این شکستگیها اغلب دردناک هستند زیرا نواحی اطراف ریشه ممکن است ملتهب یا عفونی شوند. در اغلب موارد دندان باید کشیده شده و با یک ایمپلنت یا بریج دندان جایگزین شود.
شکستگی ناشی از پوسیدگی
در این حالت دندان به دلیل اینکه پوسیدگی باعث ضعیف شدن دندان از داخل به بیرون شده است، میشکند یا به تدریج تکه تکه میگردد. دندانپزشک پوسیدگی را بررسی کرده و بهترین راه برای ترمیم دندان را توصیه میکند. در برخی از موارد اگر پوسیدگی گسترده باشد ممکن است به عصبکشی و سرک (Cerec) یا روکش نیاز باشد.
بلافاصله پس از شکستگی دندان چه باید کرد؟
بهتر است در صورت داشتن دندان شکسته، اقدامات زیر را انجام دهید:
- شستشو با آب گرم:
دهان خود را با آب گرم بشویید تا هر ذرهی غیرضروری را از دندان شکستهتان بشوید. - فشار مستقیم بر روی ناحیه خونریزی:
به مدت ۱۰ دقیقه یا تا زمانی که خونریزی متوقف شد، یک تکه گاز پانسمان را بروی ناحیه خونریزی قرار دهید. در صورت عدم تاثیر، یک کیسه چای را بر روی ناحیه آسیبدیده فشار دهید تا خونریزی متوقف شود. - استفاده از یخ:
یک بسته یخ را بر روی گونه یا لبهای دندان شکسته قرار دهید. این کار به کاهش تورم و تسکین درد کمک میکند. - پوشاندن با سیمان دندانپزشکی موقت:
اگر نمیتوانید سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید، بخشی از دندان که داخل دهان است را با سیمان دندانپزشکی موقت بپوشانید. این سیمان را میتوان از داروخانهها تهیه کرد. - استفاده از داروهای مسکن:
در صورت درد، از داروهای مسکن بدون نسخه استفاده کنید.